Boek De langste adem is niet lang genoeg.
Ongeveer 200 werknemers van de Staatsmijnen en rechtsopvolger DSM zijn de afgelopen decennia overleden aan dodelijke ziekten veroorzaakt door blootstelling aan asbest.Dat bevestigen bronnen rond het landelijke Instituut Asbest Slachtoffers (IAS) in het boek De langste adem is niet lang genoeg van auteur Peet Adams.
Waarschijnlijk ligt dat aantal sterfgevallen nog veel hoger, omdat asbestgerelateerde ziekten zoals long- en slokdarmkanker niet geregistreerd worden. DSM weigert mededelingen te doen over het aantal asbestdoden in het bedrijf. “Het is niet in het belang van slachtoffers/nabestaanden om gegevens over aantallen schaderegelingen van DSM te verstrekken. Het delen van algemene DSM-statistieken is volgens ons niet gepast, omdat algemene statistieken lastig te duiden zijn zonder toelichting op individuele claims. Dat zou een contextloos beeld kunnen schetsen.
Het IAS, dat sinds 2000 bemiddelt tussen (oud)werknemers en bedrijven over de uitbetaling van schadeclaims aan asbestslachtoffers, was wel bereid openheid van zaken te geven onder voorwaarde dat DSM toestemming zou geven.In een vertrouwelijke mail verbiedt DSM het IAS die gegevens te verstrekken. “Het is niet de bedoeling dat er specifieke DSM cijfers gegeven worden, noch dat er enige informatie over DSM en asbest/asbestclaims genoemd wordt,” zo staat in de mail.
De landelijk Asbestslachtoffers Vereniging Nederland gaf opdracht voor het schrijven van het boek, dat een postuum eerbetoon is aan de Susterense Mia Widdershoven. Zij overleed vorig jaar. Mevrouw Widdershoven kreeg nationale bekendheid door de strijd die ze van 1987 tot 2000 voerde tegen DSM. Haar man Wil stierf aan asbestkanker. DSM ontkende jarenlang dat hij blootgesteld was aan asbest, maar uiteindelijk waren er zoveel bewijzen voor de asbestblootstelling dat het concern 300.000 gulden schadevergoeding moest betalen. Dat bedrag was uiteindelijk niet eens voldoende om alle kosten voor de procedure te betalen, zo blijkt uit het boek. Mia Widdershoven moest zelf nog haar spaargeld van 30.000 bijpassen om advocaat, fiscus en deskundigen te betalen en andere proceskosten te voldoen. Zij stond ook aan de wieg van de AVN dat inmiddels enkele duizenden asbestslachtoffers de helpende hand heeft gereikt.
Ofschoon DSM ook in procedures van zieke mijnwerkers jarenlang ontkende dat er ondergrond asbest werd toegepast, betekende de strijd van Mia Widdershoven dat het concern uiteindelijk een andere koers ging volgen. Asbestslachtoffers kregen snel een schadevergoeding en zorg en begeleiding van het concern.
In De langste adem is niet lang genoeg wordt het jarenlange gevecht tussen de Susterense weduwe en DSM nog eens op een rijtje gezet. Maar het boek schetst ook een beeld van de actuele asbestproblematiek.
In het meest sombere scenario sterven tot 2035 in Nederland nog 18.000 mensen aan de gevolgen van asbestblootstelling. Asbestslachtoffers worden meer en meer geconfronteerd met de wettelijke verjaringstermijn van 30 jaar die betekent dat ze hun (oud)werkgevers niet meer via het IAS aansprakelijk kunnen stellen, maar rechtszaken moeten beginnen.
Het boek bevat ontroerende portretten van asbestslachtoffers uit Oirsbeek en Maasniel, die ziek zijn geworden bij DSM en de PLEM, de voormalige Limburgse elektriciteitsmaatschappij.
Ook de nationale ruiming van alle asbestdaken in 2024 en de voortrekkersrol van de provincie Limburg daarin, komt aan de orde. Net als de strijd van de medische wetenschap om de dodelijke asbestkanker (mesothelioom) te kunnen genezen.
In het boek ook een oproep van onder meer oud-advocaat en Eerste Kamerlid Bob Ruers voor de komst van een nationaal asbestfonds. Slachtoffers met de diagnose van een asbestaandoening moeten via dat fonds meteen aanspraak kunnen maken op een schadevergoeding. Het Rijk moet jaarlijks 40 miljoen euro stoppen in dat fonds om een ereschuld te voldoen. Net als in de recente chroom-6 affaire wist de overheid dat asbest een risico voor de volksgezondheid was, maar heeft het Rijk decennialang gewacht met de invoering van een verbod.
Het boek is verkrijgbaar bij boekhandel Plantage in Roermond www.plantageroermond.nl - prijs € 19,95.
Bron: persbericht Peet Adams.